Τον τελευταίο καιρό έχει προκληθεί μεγάλος ντόρος για την αξιοπιστία των δημοσκοπήσεων. Αναμενόμενο σε προεκλογική περίοδο να δημοσιεύεται η μια δημοσκόπηση μετά την άλλη. Μάλιστα, προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση το ποσοστό 13% στο Ποτάμι του Σταύρου Θεοδωράκη κατατάσσοντας τον τρίτο η ALCO χωρίς να έχει τοποθετηθεί πολιτικά επισήμως. Αίσθηση έχει προκαλέσει και το προβάδισμα του Καμίνη ως υποψηφίου δημάρχου στην Ά Αθηνών. Σύμφωνα με δημοσκόπηση της Kapa research για λογαριασμό της εφημερίδας ΒΗΜΑ υπήρξε ένα προβάδισμα του Καμίνη της τάξεως 25,6%. Σαφώς, στις τρέχουσες δημοσκοπικές έρευνες υπάρχει και η αδιευκρίνιστη ψήφος, όπου εντέχνως τίθενται τα ερωτήματα επιλογής – σεναρίου μεταξύ δύο υποψηφίων προκειμένου να εκμαιεύσουν όσο το δυνατό καλύτερα την τάση του εκλογικού σώματος (π.χ. Καμίνης – Κασιδιάρης, Σακελλαρίδης – Σπηλιωτόπουλος). Αναφέρω τη λέξη εντέχνως, καθώς οι εταιρείες οφείλουν να διαφυλάξουν όσο μπορούν τα νώτα τους.
Υπήρξε ένα δημοσίευμα στην ηλεκτρονική σελίδα του periodista για τις σχέσεις των δημοσκοπικών εταιρειών με το ελληνικό δημόσιο. Μάλιστα, ο δήμος Αθηνών έχει συνάψει τρεις συμβάσεις με την Kapa research. Σαφώς, έχουν ανατεθεί έργα και στις υπόλοιπες δημοσκοπικές εταιρείες από το ελληνικό δημόσιο. Δεν είναι κάτι μεμπτό αν έχουν τηρηθεί οι διαγωνισμοί, αλλά αντιλαμβανόμαστε την εξαρτημένη πελατειακή σχέση. Στην εφημερίδα των Συντακτών υπάρχουν αναλυτικά τα ποσά των έργων και των αναθέσεων.
Ο Νίκος Χατζηνικολάου ρώτησε πρόσφατα στην εκπομπή του για το ρόλο των ΜΜΕ στην κρίση τον διευθύνοντα σύμβουλο της MRB, Δημήτρη Μαύρο, για την αξιοπιστία των δημοσκοπήσεων. Μάλιστα επέμενε πως στη δική τους εταιρεία δεν είχαν μεγάλη απόκλιση - σφάλμα από τις εκλογές του Μαΐου – Ιουνίου 2012.
Παραθέτω την τελευταία δημοσκόπηση της MRB που πραγματοποιήθηκε στις 18-19 Απριλίου 2012 για λογαριασμό της Real πριν τις εκλογές και τον πίνακα με τα εκλογικά αποτελέσματα Μαΐου του υπουργείου Εσωτερικών. Ο ΣΥΡΙΖΑ στη δημοσκόπηση της MRB στην πρόθεση ψήφου έχει ποσοστό 10,3 % , ενώ στις εκλογές συγκεντρώνει 16,78%. Μιλάμε για απόκλιση 6,3 ποσοστιαίες μονάδες. Στα πολύ γρήγορα υπάρχει απόκλιση στη Χρυσή Αυγή.
Δεν περιμένω από τον οποιοδήποτε, εν προκειμένω τον Δ/ντα Σύμβουλο της MRB, να μην υποστηρίξει την εταιρεία του. Αλλά,ας μου αποδείξει πως οι αποκλίσεις τους δεν ήταν μεγάλες.
Σε πολλές δημοσκοπήσεις παρατηρούμε μεγάλα ποσοστά που κυμαίνονται μεταξύ 20 έως 35% κι αφορούν στην αδιευκρίνιστη ψήφο. Η αδιευκρίνιστη ψήφος αναφέρεται στις απαντήσεις της κοινής γνώμης “Δεν γνωρίζω - ΔΓ”, “Δεν απαντώ – ΔΑ”, “Δεν αποφάσισα – Αναποφάσιστος”. Παλαιότερα υπήρχε η συνήθεια της αναγωγής, δηλαδή της αυθαίρετης υπόθεσης, να μοιράζονται τα ποσοστά της αδιευκρινίστου ψήφου στα κόμματα αναλογικά. Συνήθως, οι δημοσκοπικές εταιρείες ρωτούν “Ποιο κόμμα θα ψηφίσετε αν είχαμε εκλογές την επόμενη Κυριακή”. Mια έρευνα θα πρέπει να ξεκινά με την ερώτηση “Ποιο κόμμα ψηφίσατε στις τελευταίες εκλογές”, ένα ερώτημα που πρωτίστως διασφαλίζει τον ερευνητή. Μέσω της στάθμισης ο δημοσκόπος θα μπορέσει να διορθώσει τις αποκλίσεις. Σε κάποιες Ευρωπαϊκές χώρες δίνουν μόνο εκτίμηση εκλογικού αποτελέσματος, κι όχι ΔΓ/ΔΑ, αναποφάσιστος. Άλλωστε τα exit polls είναι προσεγγίζουν το εκλογικό αποτέλεσμα.
Ας μιλήσουμε όμως για τις αυτοδιοικητικές εκλογές. Τον τελευταίο μήνα ακούμε συχνά πυκνά πως προηγείται ο Καμίνης, πότε με ποσοστά 22%, πότε με ποσοστά 25,8%. Από τις εκλογές του 2012, έχουμε δείγμα στην εκλογική ενότητα της Α’ Αθηνών. Είναι κουκιά μετρημένα οι ψηφοφόροι και τα ποσοστά των κομμάτων, αποτελέσματα και στον πρώτο γύρο και στον δεύτερο γύρο αναρτημένα στο υπουργείο Εσωτερικών. Στο πρώτο γύρο προηγείται ο ΣΥΡΙΖΑ, στον δεύτερο γύρο η ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ.
Η ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ κατεβαίνει με δύο ψηφοφόρους. Είναι λογικό το ποσοστό της να διασπάται. Ο Καμίνης στηρίζεται από το ΠΑΣΟΚ και τη ΔΗΜΑΡ. Στον πρώτο γύρο των βουλευτικών εκλογών το προβάδισμα ανήκε στον ΣΥΡΙΖΑ με 19,12%. Ο Σακελλαρίδης και ο Σοφιανός είναι τα άφθαρτα πρόσωπα από τους υπόλοιπους υποψηφίους.
Αναμοχλεύοντας πολιτικές συζητήσεις αρκετοί δημοσιογράφοι και πολιτικοί αναλυτές αμφισβητούσαν το κόμμα ΣΥΡΙΖΑ πως πρόκειται για μια φούσκα που γρήγορα θα ξεφουσκώνε. Ο ΣΥΡΙΖΑ διατηρεί στις δημοσκοπήσεις τα ποσοστά του. Σε κάποιες φανερές δημοσκοπήσεις προηγείται με τρείς μονάδες και θεωρείται το επόμενο κυβερνών κόμμα. Στις κρυφές δημοσκοπήσεις τα ποσοστά της Νέας Δημοκρατίας εμφανίζονται ιδιαίτερα χαμηλά και του ΠΑΣΟΚ έχουν πιάσει τέλμα. Άλλωστε, δεν καλυτέρευσε το βιοτικό επίπεδο των Ελλήνων και ο λαός είναι διαχωρισμένος σε μνημονιακό και αντιμνημονιακό μέτωπο.
Οι αυτοδιοικητικές εκλογές έχουν κομματικό χρώμα. Σπανίζουν οι περιπτώσεις όπου ανατρέπεται το εκλογικό αποτέλεσμα και ψηφίζουν πρόσωπο αντί κόμματος.
Αυτή τη στιγμή αναλωνόμαστε αναλύοντας τα ποσοστά των δημοσκοπήσεων και την αξιοπιστία των εταιρειών. Διακρίνω μια διάθεση αποπροσανατολισμού της κοινής γνώμης από τα φλέγοντα πολιτικά θέματα. Αρκετοί δημοσιογράφοι έχουν χλευάσει τις τοποθετήσεις των υποψηφίων στα διάφορα debates. Περνούν διάφορες τροπολογίες και νομοσχέδια και δεν τα αντιλαμβανόμαστε.
Αλλά, ας μην εστιάζουμε μόνο σε εκλογικές έρευνες. Πρόσφατα επέπεσαν στην προσοχή μου δύο μελέτες, έρευνες κι αφορούσαν το καλάθι της νοικοκυράς. Το Έθνος παρουσίαζε το καλάθι της νοικοκυράς πιο φθηνά σε σύγκριση με άλλες Ευρωπαϊκές χώρες σε μελέτη του ΙΕΛΚΑ όπου ήθελαν να τονίσουν τον αποπληθωρισμό. Στα ΝΕΑ με διαφορά χρονικά δύο εβδομάδων υπάρχει μελέτη γιατί η Ελλάδα είναι πρωταθλήτρια (και) στην πραγματική ακρίβεια στην Ευρωζώνη όπου πληρώνουμε σε σχέση με τις μηνιαίες αποδοχές μας ακόμη και τρεις φορές περισσότερο για ίδια αγαθά και υπηρεσίες συγκριτικά με τους εταίρους μας.
Εν κατακλείδι, η στατιστική μελέτη είναι ένα εργαλείο που μπορεί να προσφέρει σημαντικό έργο. Είναι λυπηρό να λειτουργεί κατά το δοκούν. Οι δημοσκόποι εκτίθενται. Eξίσου εκτίθενται και τα Μέσα Ενημέρωσης που τις παρουσιάζουν.
Σε δύο μήνες θα γνωρίζουμε τα πραγματικά αποτελέσματα.
Υ.Γ: Ελπίζω να μην κούρασα με τις υπερσυνδέσεις
