Ένα σημαντικό ποσοστό του παγκόσμιου πληθυσμού (υπολογίζεται στο 4%) είναι ομοφυλόφιλοι. Η ομοφυλοφιλία έπαψε να αποτελεί διάγνωση ψυχικής διαταραχής πριν από 20 χρόνια περίπου, ενώ στην Ελλάδα έπαψε να αποτελεί ποινικό αδίκημα από το 1950. Σταδιακά, τα τελευταία 20 χρόνια, η ομοφυλοφιλία άρχισε να γίνεται όλο και περισσότερο κοινωνικά αποδεκτή. Πολλοί ομοφυλόφιλοι επιλέγουν να μην κρύβουν τη σεξουαλική τους ταυτότητα, δραστηριοποιούνται στον εργασιακό τους και στον κοινωνικό τους χώρο, όπως όλοι οι άνθρωποι, ενώ πολλές συζητήσεις γίνονται σχετικά με τα δικαιώματά τους για ισότιμη μεταχείριση, για το δικαίωμα να παντρεύονται και να κάνουν παιδιά.Πολύ συχνά στις μέρες μας τα παιδιά έρχονται αντιμέτωπα με συζητήσεις, με εικόνες στην τηλεόραση και στα περιοδικά σχετικά με την ομοφυλοφιλία. Κάποιες φορές θέτουν ανοιχτά ερωτήματα για το τι είναι ομοφυλοφιλία, άλλες φορές όχι. Πρόκειται συνήθως για ένα θέμα ταμπού που αποσιωπάται. Οι γονείς αισθάνονται αμηχανία, όταν έρχονται αντιμέτωποι με ερωτήσεις των παιδιών τους σχετικά με την ομοφυλοφιλία, δεν ξέρουν τι να πουν, αν πρέπει να πουν κάτι ή με ποιον τρόπο να μιλήσουν στα παιδιά τους. Συνήθως απαντούν με υπεκφυγές ή αποφεύγουν τη συζήτηση. Ανησυχούν μήπως το παιδί τους εκτίθεται σε πληροφορίες που δεν του χρειάζονται, καθώς και για το ενδεχόμενο οι συζητήσεις να αποτελέσουν “κακό” παράδειγμα για το δικό του σεξουαλικό προσανατολισμό, δηλαδή ότι θα γίνει ομοφυλόφιλος ή τουλάχιστον ότι θα το δοκιμάσει.
Οι γονείς πρέπει να γνωρίζουν ότι έχουν διατυπωθεί πολλές θεωρίες για τις αιτίες της ομοφυλοφιλίας που εστιάζονται κυρίως σε βιολογικά και ψυχοκοινωνικά αίτια αλλά μια συγκεκριμένη αιτιολογία δεν είναι γνωστή. Μερικές θεωρίες υποστηρίζουν ότι η ομοφυλοφιλία είναι κληρονομική, άλλες ότι οφείλεται σε συγγενή ή επίκτητη έλλειψη ορμονών για κάθε φύλο, ενώ άλλες αναφέρονται στο σημαντικό ρόλο των προσωπικών σχέσεων μέσα στην οικογένεια για την εμφάνιση της ομοφυλοφιλίας (για παράδειγμα, αναφέρεται ότι τα αγόρια που έχουν αυταρχικές ή υπερπροστατευτικές μητέρες και απόντες πατέρες έχουν περισσότερες πιθανότητες να γίνουν τελικά ομοφυλόφιλοι). Ωστόσο δεν υπάρχουν αρκετά κι αξιόπιστα στοιχεία που να ενισχύσουν την αλήθεια αυτών των θεωριών. Πολύ περισσότερο οι γονείς πρέπει να γνωρίζουν ότι η ομοφυλοφιλία δεν είναι “κολλητική” και ότι η συναναστροφή με ομοφυλόφιλους δεν οδηγεί σε μίμηση των σεξουαλικών τους επιλογών.
Επιπλέον οι γονείς πρέπει να έχουν υπόψη τους ότι με τη μυστικότητα η συζήτηση παίρνει άσχημη τροπή και ενώ καταβάλλεται προσπάθεια να αποσιωπηθεί το θέμα, τελικά επιτυγχάνεται ακριβώς το αντίθετο. Καταρχάς οι γονείς δεν θα πρέπει να θυμώνουν με τα παιδιά τους, όταν διατυπώνουν ερωτήσεις σχετικά με την ομοφυλοφιλία. Οι περιορισμοί και οι εκδηλώσεις θυμού οδηγούν ένα παιδί να σχετίζει τη σεξουαλικότητα με τα αισθήματα φόβου, ενοχής ή ντροπής που ενδεχομένως θα το προβληματίσουν και θα επηρεάσουν τις μελλοντικές του συντροφικές σχέσεις.
Όταν οι γονείς μιλούν με τα παιδιά ή τους εφήβους, είναι βοηθητικό να κάνουν τα ακόλουθα:
- να συνδέουν τη σχέση δύο ανθρώπων με την αγάπη, το αίσθημα φροντίδας και σεβασμού τού ενός προς τον άλλο. Η σχέση αυτή μπορεί να αφορά και δύο ανθρώπους του ίδιου φύλου (άνδρες ή γυναίκες)
- να ενθαρρύνουν τα παιδιά να μιλούν και να κάνουν ερωτήσεις
- να μην ασκούν κριτική στις ερωτήσεις τους, για να μπορεί να γίνεται μια εποικοδομητική συζήτηση
- να χρησιμοποιούν λέξεις κατανοητές και εύκολες με βάση το επίπεδο γνώσεων και κατανόησης του παιδιού τους
- να μιλάνε και για τις δικές τους δυσκολίες να συζητούν γι΄αυτά τα θέματα και να εξηγούν με ειλικρίνεια ότι δεν γνωρίζουν να απαντούν σε όλες τις ερωτήσεις
- να εκφράζουν τις απόψεις τους, καθώς και τις δικές τους αξίες, χωρίς να προσπαθούν να τις επιβάλουν
Πηγή: Πώς να μιλήσεις σε ένα παιδί για…
